تعیین شاخص های ارزیابی وضعیت مراتع درمنه زار با مشارکت ذینفعان (مطالعه موردی: بخشی از درمنه زارهای اصفهان)
Authors
Abstract:
وضعیت مرتع مهمترین عاملی است که در مدیریت مرتع ضروری است. روشهای تعیین وضعیت مراتع برای درمنهزارهای مرکزی ایران کارآئی لازم را ندارند و این مسئله موجب اتخاذ شیوههای نامناسب مدیریتی برای 45 درصد از عرصههای طبیعی کشور (تحت اشغال گونه درمنه دشتی) میگردد. از علل عدم کارآئی روشهای متداول تعیین وضعیت درمنهزارها، خاستگاه اولیه و ضعف تئوریک این روشها و عدم استفاده از تجربیات و دانش بومی بهرهبرداران و کارشناسان با تجربه در طراحی آنها میباشد. به منظور رفع اشکالات مذکور، در این تحقیق ضمن بررسی منابع موجود علمی و برگزاری 2 کارگاه جداگانه با حضور بهرهبرداران و کارشناسان مرتبط با درمنهزارهای مرکزی ایران، مجموعا تعداد چهل شاخص استخراج و روش ارزیابی هر شاخص نیز تعیین گردید. سپس با انتخاب پارک ملی کلاه قاضی به وسعت 46448 هکتار به عنوان منطقه مرجع و مراتع اطراف آن اقدام به ارزیابی و امتیازدهی شاخصها در سایتهای متناظر درون و بیرون پارک گردید. پس از ارزیابی، اقدام به هم مقیاسسازی امتیازات مربوطه بر مبنای صفر تا صد گردید. به منظور تعیین شاخصهای موثر در تعیین وضعیت مرتع، طی سه مرحله اقدام شد 1) به وسیله نرمافزار SPSS در قالب آزمونt زوجی، شاخصهایی که اختلاف معنیدار در حد 01/0 و 05/0 در بیرون و درون پارک را داشتند مشخص شدند. 2) از بین شاخصهای انتخاب شده مرحله 1 آنهائی که بیشترین تمایز بین سایتهای مرجع و ارزیابی را با توجه به مقایسه t بهدست آمده با t جدول (756/2) داشتند، به عنوان شاخصهای موثر تعیین شدند. 3) از میان شاخصهای مرحله 2 (شاخصهای موثر)، آنهائی که حدافل در دو منبع از منابع سه گانه استخراج اولیه (کارگاه مشارکتی بهرهبرداران، کارگاه مشارکتی کارشناسان و منابع علمی) معرفی شده بودند تحت عنوان شاخصهای موثر نهائی تعیین گردیدند. نتایج نشان داد که از چهل شاخص بهدست آمده از منابع سه گانه استخراج اولیه، 27 شاخص دارای اختلاف معنیدار در سطح 1 و 5 درصد بودند و از میان 27 شاخص مذکور، در مرحله دوم 21 شاخص تحت عنوان شاخصهای موثر اولیه انتخاب و نهایتا در مرحله سوم، 12 شاخص به عنوان شاخصهای مؤثر نهایی در تعیین وضعیت درمنهزارها معرفی شدند. این شاخص ها عبارتند از: فرم بوتههای دائمی مرغوب، تولید علوفه، گیاهان مرغوب، ترکیب گیاهان، گیاهان مهاجم، تکثیر گیاهان مرتعی (زادآوری)، درصد لاشبرگ، گیاهان نامرغوب، فرسایش خاک، بنیه و شادابی گیاهان، تراکم گیاهان و درصد تاج پوشش دائمی.
similar resources
مطالعه درمنه زارهای مناطق خشک و نیمه خشک به منظور معرفی شاخص های تخریب پوشش گیاهی در نواحی مرکزی ایران
full text
مقایسه کارایی شاخصهای تعیین الگوی پراکنش در درمنه زارهای استان یزد
Selection of efficient indices is very important for detecting and measuring random, uniform and clumped distribution patterns of plants in different plant communities. To compare and evaluate indices of dispersion patterns of plants, three stands were selected in Nodushan, Yazd. A (50m*100m) area was selected within each stand for sampling. Sampling was randomly systematicly conducted. Measure...
full textمقایسه کارایی شاخص های تعیین الگوی پراکنش در درمنه زارهای استان یزد
انتخاب شاخص هایی مناسب برای نشان دادن و کمی نمودن دقیق الگوهای پراکنش یکنواخت، تصادفی وکپه ای گیاهان در جوامع گیاهی مختلف حائز اهمیت فراوانی است. برای مقایسه کارایی شاخص های تعیین الگوی پراکنش، سه تیپ گیاهی در منطقه ندوشن یزد انتخاب و در هر تیپ محدوده ای با ابعاد (100* 50 متر) برای نمونه برداری انتخاب شد. نمونه برداری به صورت سیستماتیک تصادفی اجرا شد، بدین ترتیب که اندازه گیری ها در 50 نقطه و ک...
full textمقایسه کارایی شاخصهای تعیین الگوی پراکنش در درمنه زارهای استان یزد
Selection of efficient indices is very important for detecting and measuring random, uniform and clumped distribution patterns of plants in different plant communities. To compare and evaluate indices of dispersion patterns of plants, three stands were selected in Nodushan, Yazd. A (50m*100m) area was selected within each stand for sampling. Sampling was randomly systematicly conducted. Measure...
full textتعیین مناسب ترین حد بهره برداری مجاز گونه درمنه دشتی Artemisia sieberi (مطالعه موردی: مراتع خشکه رود ساوه)
سطح وسیعی از مراتع ایران دارای پوشش درمنه است که تعیین میزان بهرهبرداری از پوشش درمنهزار در مدیریت صحیح مراتع ضروری است. این پژوهش جزو نخستین تلاشهایی است که برای تعیین میزان آسیبپذیری یا مقاومت گونههای کلیدی در برابر چرای دام در منطقه خشکهرود ساوه انجام شدهاست. به منظور مطالعه اثر شدتهای مختلف برداشت بر تولید علوفه گونه درمنه دشتی (Artemisia sieberi) در مراتع استپی استان مرکزی، پیش از ...
full textMy Resources
Journal title
volume 11 issue 3
pages 378- 388
publication date 2017-12
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
No Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023